W 2022 roku Unia Europejska przyjęła ważne rozporządzenie, które ma na celu wprowadzenie bardziej odpowiedzialnych i zrównoważonych praktyk w łańcuchach dostaw na całym świecie. Mowa o Rozporządzeniu EUDR (European Union Deforestation Regulation), czyli regulacji dotyczącej deforestacji. To akt prawny, który ma na celu zapobieganie dalszemu wylesianiu, zmniejszenie jego wpływu na środowisko oraz promowanie odpowiedzialnych praktyk biznesowych w zakresie łańcuchów dostaw produktów, które są związane z wylesianiem.

Czym jest EUDR?

EUDR, czyli Rozporządzenie UE dotyczące zapobiegania wylesianiu, zostało zaprezentowane przez Komisję Europejską w 2021 roku, a jego ostateczna wersja weszła w życie w 2024 roku. Zostało ono zaprojektowane z myślą o minimalizowaniu wpływu działalności gospodarczej na ekosystemy poprzez zapewnienie, że produkty wprowadzane na rynek Unii Europejskiej pochodzą z odpowiedzialnych źródeł. Dotyczy to szczególnie takich surowców jak soja, kawa, kakao, olej palmowy, drewno, kakao, oraz niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego, jak skóra czy kawałki drewna używane w produkcji odzieży i mebli.

Główne zasady EUDR

Rozporządzenie wprowadza szereg wymogów, które mają na celu ograniczenie deforestacji związanej z produkcją tych towarów. Przewiduje ono, że wszystkie produkty wprowadzane na rynek unijny muszą spełniać kryteria związane z identyfikowalnością i udokumentowaniem braku wylesiania w procesie ich produkcji. Firmy zajmujące się handlem tymi towarami będą zobowiązane do:

  1. Weryfikacji pochodzenia: Firmy muszą udowodnić, że ich produkty nie przyczyniają się do wylesiania, co oznacza, że każda transakcja musi być transparentna. Wymagane będą dokładne dane o pochodzeniu surowców.
  2. Oceny ryzyka: Przed wprowadzeniem towarów na rynek UE przedsiębiorcy będą musieli ocenić ryzyko związane z łańcuchem dostaw. Dotyczy to oceny, czy surowce pochodziły z obszarów, gdzie wylesianie było problematyczne lub gdzie są podejrzenia o złamanie zasad ochrony środowiska.
  3. Dokumentacja: Aby sprostać wymogom EUDR, firmy muszą przechowywać odpowiednią dokumentację dotyczącą pochodzenia towarów. Będą one zobowiązane do przedstawienia odpowiednich certyfikatów oraz raportów potwierdzających zgodność z przepisami.
  4. Przepisy przejściowe: Firmy mają czas na dostosowanie swoich procedur do nowych przepisów. Oczekuje się, że przedsiębiorstwa będą mogły rozpocząć pełną implementację tych wymagań do połowy 2024 roku.

Konsekwencje nieprzestrzegania EUDR

Rozporządzenie EUDR przewiduje konkretne sankcje dla firm, które nie będą w stanie udokumentować pochodzenia swoich produktów lub które będą naruszać przepisy. W przypadku stwierdzenia, że towary wprowadzane do obrotu w UE pochodzą z deforestatywnych obszarów, firmy mogą zostać ukarane grzywnami, a ich produkty mogą zostać wycofane z rynku. Jest to krok w stronę promowania odpowiedzialności społecznej w biznesie, a także ochrony środowiska na poziomie globalnym.

Jak EUDR wpłynie na firmy?

Wprowadzenie Rozporządzenia EUDR ma znaczący wpływ na działalność firm zajmujących się handlem produktami, które są powiązane z wylesianiem. Firmy będą musiały zainwestować w systemy śledzenia łańcuchów dostaw, które umożliwią im dokładne monitorowanie pochodzenia surowców. Zwiększy to koszt produkcji i handel, ale także wpłynie na poprawę wizerunku firm dbających o etyczność swoich działań. Może to również stymulować rozwój nowych technologii, które wspierają zrównoważony rozwój, takich jak blockchain w celu zapewnienia transparentności.

EUDR a globalna odpowiedzialność

Chociaż regulacja dotyczy tylko firm operujących na rynku UE, jej skutki mogą być szerokie. Przepisy EUDR zmuszają przedsiębiorstwa, które działają na unijnym rynku, do nakładania nowych standardów na swoich dostawców w innych częściach świata. Oznacza to, że zmiany w przepisach mogą wpłynąć na globalne praktyki zarządzania łańcuchami dostaw, a także wymusić wprowadzenie bardziej zrównoważonych metod produkcji w krajach, które do tej pory były mniej rygorystyczne w kwestiach ochrony środowiska.

EUDR stanowi istotny krok w stronę zapewnienia zrównoważonego rozwoju w globalnym łańcuchu dostaw. Celem rozporządzenia jest nie tylko redukcja wylesiania, ale także promowanie odpowiedzialności w biznesie. Choć wprowadzenie tych przepisów wiąże się z pewnymi kosztami i wyzwaniami dla przedsiębiorstw, to w dłuższej perspektywie przyczyni się do ochrony planetarnych zasobów, jak i budowania bardziej transparentnych i odpowiedzialnych łańcuchów dostaw.